Çocuklarda şiddet eğiliminin nedenleri

Çocuklarda şiddet eğiliminin nedenleri

 Dünya Sağlık Örgütü (WHO), şiddeti bir kişinin fiziksel güç kullanarak ya da diğer zorlayıcı yöntemlerle bir başkasına zarar vermesine, yaralanmasına ya da ölümüne yol açabilecek eylemler olarak tanımlamaktadır. Bu eylemler mağdurun hem bedenine hem de mal varlığına zarar verebilirken, aynı zamanda psikolojik hasarlara da yol açabilir. Failin mağdurun kültürel değerlerine de zarar vermesi olasıdır.

   Son yıllarda yapılan araştırmalar, çocuklar ve gençler arasında şiddet eğiliminin arttığını ortaya koymaktadır. Çocuklarda görülen şiddet eğiliminin tek bir nedeni bulunmamaktadır. Şiddetin ortaya çıkışında genetik faktörler kadar çevresel etkenler de rol oynamaktadır. Çocuklar genellikle şiddeti ailelerinden ve medya aracılığıyla öğrenmektedirler. 17 şehirde 1850 lise öğrencisiyle yapılan bir çalışmada, katılımcıların %74'ü ailelerinden şiddet gördüklerini ifade ederken, %65’i başkalarına şiddet uyguladığını belirtmiştir. Bu oldukça yüksek bir orandır. Medyada sıkça yer alan kavgalar, cinayetler ve ölümler gibi olumsuz haberlerin çocuklar üzerinde olumsuz etkiler bıraktığı da bilinmektedir. Ayrıca aile içinde şiddet içerikli olayların izlenmesi, konuşulması ve bunların sıkça gündeme getirilmesi, çocukların şiddeti hayatlarının bir parçası olarak görmelerine ve normalleştirmelerine yol açabilir. Çocuğun şiddete yatkınlığı varsa, bu tür içeriklerin izlenmesi şiddet eğilimlerini tetikleyebilir.

   Çocuklarda şiddet eğilimleri genellikle okul öncesi dönemde ortaya çıkmaya başlar. Bu davranışlar arasında öfke patlamaları, fiziksel saldırganlık (vurmak, tekmelemek, itmek, yaralamak), kavga etme, başkalarına yönelik tehditlerde bulunma, hayvanlara karşı acımasız davranışlar, yangın çıkarma girişimleri ya da eşyaya kasti zarar verme gibi davranışlar yer alabilir.

Şiddet Eğilimi İçin Risk Faktörleri ve Erken Uyarı İşaretleri Nelerdir? 

Şiddete maruz kalma, sosyal izolasyon, yalnızlık, yoğun dışlanma, aşırı reddedilme, şiddet mağduru olma, alay edilme, taciz, şiddet içerikli resim ve yazılarla kendini ifade etme, kontrol edilemeyen öfke, ani ve fevri davranışlar, sürekli olarak vurma ve zorlayıcı davranışlar gösterme, farklılıklara karşı tahammülsüzlük gibi durumlar şiddet eğilimi için önemli uyarı işaretleridir.

Şiddete eğilimli çocuğa yaklaşırken ebeveynler olarak nelere dikkat etmeliyiz 

Şiddete eğilim gösteren bir çocuğa yaklaşırken, önce bu davranışın nedenlerini anlamaya çalışın ve şiddete dair düşüncelerini dinleyin. 

Tutarlı tepkiler verin ve eşinizle uyum içinde olun.

 Şiddet karşısında net ve anlaşılır sınırlar koyun. 

Olumlu davranışlarını övün ve yargılayıcı, tehditkâr ifadelerden kaçının. 

Duygularını ifade etmesine fırsat tanıyın ve en önemlisi sevginizi sıkça dile getirin. 

Kaliteli zaman geçirmeye özen gösterin; birlikte oyun oynamak, sohbet etmek gibi etkinlikler önemlidir.

Çocuğunuzda Şiddet Eğilimini Önlemek İçin Yapabilecekleriniz

1-Çocuğunuzun internet ve televizyon kullanımını sınırlayın ve ekran süresini azaltın.

 2-Şiddet içerikli oyunları kaldırın ve izlediği içerikleri yakından takip edin. 

3-Hangi oyunları oynayabileceğini veya ne tür programları izleyebileceğini nedenleriyle açıklayın.

 4-Çocukların odasına televizyon koymaktan kaçının, varsa kaldırın.

 5-Yatarken odasında kitle iletişim araçları olmasın. 

6-Şiddet içeren programlar izletmeyin ve bunun olumsuz etkilerini çocuğunuzla konuşun.

 7-Şiddetin eğlence olmadığını, aksine acı ve üzüntüye yol açtığını anlatın.

 8- Siz ve eşiniz şiddet içerikli davranışlar sergiliyorsanız, bunları durdurmaya özen gösterin. 

9-Çocuğunuza örnek olun; unutmayın, çocuklar anne babalarını rol model alır. 10-Çocuğunuzun arkadaş çevresini bilin ve korktuğunda ya da endişelendiğinde sizinle rahatça konuşabileceği güvenini verin.

 11-Okul ile iş birliği yapın ve rehberlik servisinden yardım alabilirsiniz.

12-Çocuğunuzu spora, müziğe veya resim gibi sosyal aktivitelere yönlendirebilirsiniz.

13-Gerekirse bir uzmandan destek alabilirsiniz. 

Unutmayın, şiddet öğrenilmiş bir davranıştır ve yerine olumlu davranışlar da öğrenilebilir.

Çocuk gelişimi yazılarımıza buradan ulaşabilirsiniz.