Kaç saat uyuyalım?

 

Gece uykusunu iyi alan bir insan ertesi güne, dinlenmiş, daha zinde, mutlu ve sıkıntılardan arınmış olarak başlar. Temiz uyku daha mutlu ve sağlıklı bir günü getirir. Uyumak insanlar için neredeyse yemek içmek kadar enerji verici ve gerekli bir durumdur. Başta beyin olmak üzere, vücut sistemimiz uyku esnasında daha yavaş çalışarak dinlenir, organizmamız bir anlamda kendini bakıma alır.

Uyku demek yenilenmek demek

Uyku, tıbbi bir terim olarak; “Organizmanın çevreyle iletişiminin geri döndürülebilir şekilde geçici ve periyodik olarak kesilmesidir.” diye tarif edilir. Günlük işlerden yorulan bedenimiz uyku ile gündelik hayata ara vererek; biyolojik ve kimyasal işlemleri sayesinde vücut yapısına zihinsel ve fiziksel güç kazandıran bir restorasyon döngüsüdür.
Dinimize göre ise; küçük ölüm olarak tanımlanmaktadır. Kuran-ı Kerim’ de gece, uyku ve gündüz için; “ Sizin için geceyi örtü yapıp, uykuyu istirahat kılıp, gündüzü de çalışma zamanı yaptık.” diye buyrulmaktadır. Uyku hafif ölüm, ölüm ise ağır uykudur. Hazreti Ali: “Ruh uyku esnasında vücuttan çıkar, lâkin şuaları cesette kalır. Uyuyan bundan dolayı rüya görür. Uyandığı vakit ruhu cesede bir anda iâde edilir.” demiştir.

Hangi saatteki uyku daha verimli?

Beynimizde yer alan epifizden salgılanan Melatonin adlı hormon uykuya dalmamızı sağlar. Saat 21:00’de salınmaya başlayan bu hormon, gece yarısı saat 23-03 arası artarak en yüksek seviyeye çıkar. Eğer bu saatte yatarsak genelde başımızı yaştığa koyduğumuz ilk 15-20 dakika içinde uykuya dalarız.

Yeni doğmuş bebekler günün tamamını (ortalama 19-23 saat) uyuyarak geçirirken, oyun çocukluğu döneminde öğle uykuları önem kazanır. Genç yetişkinlerin gece uykuları düzgün ve düzenlidir; yetişkinlik döneminde 7-8 saate inen uyku ileri yaşlarda 4-6 saate kadar düşebilmektedir.

Araştırmalara göre 1910’larda insanlar ortalama 9 saat uyurken günümüzde ortalama 7 saat uyumaktadır. Bunun tahmin edilen sebeplerinin yanında belki de belirtmemiz gereken bir vurgu da giderek artan şehir yaşamıyla birlikte daha rahat geçim için daha çok çalışmaya olan ihtiyacımız olabilir. Artık zaman yetmediği için giderek uykumuzdan feragat etmekteyiz.

Peki! Kaç saat uyuyalım?

Uyku konusunda yapılan birkaç araştırmada, zihin ve sağlıkla ilgili belirtilere bakıldığında ideal uykunun yedi saat olduğu yönündedir. Yetişkinlerde ortalama 7-9 saat uykuya ihtiyaç vardır. Genelde altı saatten az uyuyanlar çalışkan ve etkin tiplerdir. Bazı kişiler için 5-6 saatlik uyku yeterli olurken, bazı kişiler ise 10-12 saat uyusalar bile dinlenmiş olarak uyanamazlar.

Fazla uyumak nasıl sağlığa zararlı ise az uyumanın da birçok sakıncası vardır. Uykusuzluk uykuya ihtiyacı ve meyli artırır. Uzun süre uykusuz kalmak hayvanlarda öldürücü olabilirken insanlarda zihinsel ve davranışsal bozukluklara yol açar. Araştırmalara göre yeterli süreden 20 dakika az uyuma bile ertesi günkü performansınızı ve hafızanızı kötü yönde etkilemektedir.

Az uyumanın yanı sıra çok uyumanın da diyabet, obezite ve ölümcül boyutlara açabileceği bilinmektedir. Halk arasında; “Uyku bir kantar, uyudukça artar.”, “Uyku uyku getirir uyku ölüm getirir.” deyimleri aslında bir ölçüde doğrudur. Uykunun yeterli miktardaki azı karar fazlası zarardır.

İlla da kesin ve net uyku süremiz ne kadar olsun diye sorulacak olursa yaşa ve işe göre değişir. Sonuç olarak “Eğer sağlıklı bir uyku düzeniniz varsa, zaten fazla uyuyamazsınız. İhtiyacınız olan uykuyu aldığınızda istemsiz olarak uyanırsınız.” denmiştir

Kaynak:insan ve hayat dergisi